Google Stadia eerste indrukken: echt de toekomst van gaming?

Google Stadia

Op 19 maart kondigde Google zijn grote stap aan in de game-industrie. Met Stadia wil Google een voortrekkersrol spelen in cloud-gaming, waarbij de eigen datacenters een klassieke gaming-pc of een console moeten vervangen, en spelers alleen een internetverbinding en een scherm nodig hebben om te kunnen spelen. Speel op je pc, televisie of smartphone, afhankelijk van je voorkeur en de situatie. Daarbij komt dat het volledig gratis is om van Stadia gebruik te maken, ‘Stadia Base’, zo noemt Google het. 

Naast Base introduceert Google ook zijn Stadia Pro-abonnement (maandelijks 9,99 euro) dat drie maanden lang gratis komt met de Founder’s Edition – Stadia’s pre-order-pakket – waarmee je kan streamen aan de hoogst mogelijke kwaliteit: 4K-beeld met ondersteuning voor High Dynamic Range-kleuren (HDR), een framerate van 60 frames per seconde te allen tijde en 5.1 surround geluid. Stadia belooft om alleen met een internetverbinding de kwaliteit van de huidige, en volgende generaties consoles te overtreffen.

Dat zijn grote beloftes, en sceptici voor Googles formule wijzen op mogelijke problemen door latency. Dat zijn vertragingen die optreden in je internetverbinding die je ook tijdens het spelen zou ervaren. Een ander kritiekpunt dat Google naar het hoofd wordt geslingerd, is het beperkte aanbod van games en het gebrek aan exclusieve titels. Stadia zal met 22 beschikbare games verschijnen bij de lancering op 19 november voor bestellers van de Founder’s Edition, en later dit jaar worden daar 14 titels aan toegevoegd. Daarnaast is er voorlopig één exclusieve titel beschikbaar.

Is Stadia werkelijk het sterke platform zoals Google het beweert, of werkt Googles cloud-gaming niet naar behoren? Welke toekomst is er voor Stadia in de wieg gelegd? Ik ging bij Google langs voor een demonstratie, en hier lees je mijn eerste bevindingen.

Stadia Controller

Zowel de uitverkochte Founder’s Edition als de nieuwe Premiere Edition (129 euro) waarbij je Stadia vooraf bestelt, geeft je de mogelijkheid om alvast van het gameplatform gebruik te maken alvorens het grote doek open gaat voor de brede lancering in 2020. In beide pakketten vinden gamers een Chromecast Ultra-stick om te streamen in 4K op je televisie, en Google eigen Stadia Controller (kost los 69 euro). 

Ik kreeg de donkerblauwe controller in handen tijdens mijn demo bij Google. Hij voelde meteen ontzettend vertrouwd in mijn handen, omdat hij sterk deed denken aan de Xbox One – en Nintendo Switch Pro-controller. Googles accessoire valt prima in de hand met een ietwat zachte afwerking die prettig aanvoelt en toch voldoende grip oplevert. De Stadia Controller is licht, maar hij voelt ook niet te licht in de hand. Hij doet nog het minste denken aan de Dualshock 4-controller van Sony die duidelijk anders aanvoelt.

Knoppen en functies

De knoppen op Googles controller voelden degelijk aan alsof ze prima bestand zijn voor talloze uren van plezier. Hetzelfde kan gezegd worden over de twee joysticks, al zal de praktijk dat natuurlijk moeten uitwijzen. Google gebruikt de A, B, X en Y-knoppen, en voegt daarnaast een zogenaamde Q-pad toe en twee joysticks. Perfect ter hoogte van je wijsvingers vind je twee triggers, en daarboven nog een knop aan elke vinger. De triggers kan je niet erg ver in duwen vergelijkbaar met sommige andere controllers. Stadia’s eigen controller heeft verder een 3,5 mm aansluiting en een usb-c-poort.

Google voegt verder nog een menuknop en een opties knop toe die per game een andere rol kunnen spelen. In de game ‘Shadow of the Tomb Raider’ krijg je in de menuknop bijvoorbeeld een kaartje te zien van de open wereld met de spelobjectieven en andere informatie. Daarnaast is er een screenshot-knop die je screenshots laat nemen in de hoogste resolutie, dus niet afhankelijk van de kwaliteit van het beeldscherm waarop je speelt, maar wel zoals Google de beelden rendert in zijn datacenters.

Uniek aan Googles Controller is de Stadia-knop. Dat is een manusje-van-alles waarmee je het Stadia in- en uitschakelt, je instellingen aanpast, de status van je wifi-verbinding controleert, een andere game start en nog veel meer. Google wil verder in Stadia zijn slimme Google Assistent naar voren schuiven, zodat je meteen door de microfoon in de controller opdrachten kan geven aan het bekende digitale hulpje. Bij de lancering op 19 november zullen de functies van Assistent beperkt zijn tot het in- en uitschakelen van de dienst, maar in de komende maanden, zou de lijst met functies wel moeten aandikken.

Ik kreeg meteen een goede indruk van Stadia’s eigen controller, omdat hij voor veel gamers meteen vertrouwd zal aanvoelen. Er is geen enkele leercurve met de knoppen en het accessoire geeft een duurzame indruk. Ik kijk ook uit naar handige functionaliteiten die de Google Assistent nog kan introduceren in de toekomst, want voorlopig is de meerwaarde voor de knop nog zo goed als onvindbaar. Toch is er veel potentieel voor Assistent, want je zou bijvoorbeeld met één enkel “Hey Google”-commando naadloos kunnen overschakelen van 4K naar Full HD-resolutie. 

Andere bediening

Zelfs al ben je niet meteen een fan van de Stadia Controller, dan is dat in feite nog geen ramp. Stadia draait om veelzijdigheid, en niet alleen kan je op zowat elk apparaat met een scherm spelen dat toegang heeft tot het internet, maar je kan ook een bedieningswijze naar keuze gebruiken. Stadia werkt met muis en toetsenbord, maar ook met onder meer de Xbox One-controller, Xbox 360-controller, Dualshock 4 en Switch Pro. Keuze genoeg.

Minder goed is wel dat niet elke controller meteen zal werken in combinatie met de wijze waarop jij wil spelen. Met je tv werkt voorlopig enkel de Stadia Controller, maar als je gamet op je pc via de Chrome-browser kan je wel andere controllers gebruiken, zij het bedraad of via bluetooth-verbinding. Het vervelende is dat de eigen controller van Google via de pc voorlopig enkel bedraad werkt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Dualshock 4 van Sony of de Xbox One-controller die wel gewoon via bluetooth werkt. Dat kan je gerust een kleine misser noemen van Google, ook al zit je doorgaans dicht genoeg bij je pc tijdens het gamen. Hopelijk volgt draadloze ondersteuning snel.

Game-aanbod

Google brengt al zeker deze 22 games naar Stadia bij de lancering, maar het bedrijf vult zijn bibliotheek later dit jaar aan met nog vier andere spellen. Later worden gamers ook verwend met aankomende, populaire titels zoals ‘Cyberpunk 2077’ en ‘Doom Eternal’. Het volledige aanbod dat voor Stadia is bevestigd vind je hier, exclusief het populaire spel Red Dead Redemption, dat pas later werd aangekondigd. 

Een nieuw platform dat uit de grond wordt gestampt met 22 spellen, waarvan slechts één exclusieve titel, doet critici de wenkbrauwen fronsen, en terecht. Minstens zo belangrijk als de kwaliteit van je platform, is het aanbod aan games, zoals ik al eerder verwoorde in een vroeg opiniestuk over Stadia. Dat is waarom er met de lancering van de Nintendo Switch meer pre-orders zijn genoteerd van het spel ‘The Legend of Zelda: Breath of the Wild’, dan van de console zelf. Dat is ook waarom Fortnite-ontwikkelaar Epic Games zijn eigen ‘Epic Games Store’ tot een succes wist te maken. Je kan Fortnite namelijk alleen op pc spelen via de eigen winkel.

Ik vroeg tijdens mijn Stadia-demo aan Google waarom het bedrijf niet heeft gewacht met de Founder’s – en Premiere Edition-lancering tot de 22 titels later dit jaar werden aangevuld door vier andere games. “Je moet ergens beginnen”, kreeg ik als eenvoudig antwoord van Rachid Finge, communications manager bij Google Nederland. Als Google tot later dit jaar had gewacht, had het bedrijf zichzelf eveneens de vraag gesteld waarom het niet nog langer wacht tot nog meer titels volgen.

Hoe vaak Google het ook anders wil laten uitschijnen, wordt Stadia geregeld bestempeld als het ideale platform voor de zogenaamde casual gamer. Dat is de speler die sporadisch een spel opstart, liever geen eigen hardware koopt en dus liever voor Stadia kiest. Googles beperkte aanbod aan oudere spellen en gebrek aan exclusieve titels werkt die stelling verder in de hand. Fanatieke gamers laten zich namelijk verleiden door titels die je nergens anders kan vinden. Denk aan het Mario- en Pokémon-effect dat bijdraagt aan het succes van Nintendo-consoles.

Unieke Stadia-functies

Eén van de argumenten waarmee Google het weerwoord biedt, zijn de exclusieve Stadia-functies. Google game-platform wordt gestuurd door krachtige datacenters, en die zouden exclusieve functies moeten mogelijk maken in Stadia-games die op andere platformen niet mogelijk zijn. Het racespel Grid van ontwikkelaar Codemasters pakt bijvoorbeeld uit met een Stadia-exclusieve game-mode waarmee 40 spelers in razendsnelle bolides het tegelijk tegen elkaar kunnen opnemen. 

Helaas heeft nog niet elke ontwikkelaar dergelijke modi aangekondigd waarmee het potentieel van Stadia volledig komt bovendrijven. Het is natuurlijk een hele klus om ontwikkelaars ervan te overtuigen om dergelijke functies aan hun bestaande titels toe te voegen, maar Google begeleidt ze wel om de volledige kracht van Stadia wel te benutten in nieuwe games die op dit moment in ontwikkeling zijn. Als Stadia groeit, zal het ongetwijfeld veel makkelijker zijn om ontwikkelaars warm te maken voor unieke Stadia-functies, maar tot die tijd moeten we Stadia beoordelen zoals het vandaag is.

Exclusieve games

GYLT mag de spits afbijten als het eerste spel dat enkel op Stadia beschikbaar is. De game werd in opdracht van Google gemaakt door Tequila Works, en het is een fantasie-avonturensspel. In mijn korte tijd waarin in GYLT kon spelen, merkte ik vooral het grimmige verhaal op en de creepy-sfeer die de ontwikkelaars versterken met mysterieuze muziek en een oogstrelende, maar sombere wereld. Je komt onderweg puzzels tegen en vijanden die je op een creatieve wijze te baas moet kunnen. Alles aan GYLT liet me voelen dat dit een kwalitatieve titel is, maar of een spel van dit genre massaal mensen naar Stadia zal trekken, is wel twijfelachtig. 

Gelukkig deed Google al eerder zijn strategie rond exclusieve games uit de doeken, en die klinkt veel overtuigender, dan wat het bedrijf bij de lancering van zijn gameplatform laat zien. Google richtte in de Canadese stad Montréal zijn eerste, eigen gamestudio op die exclusieve games voor Stadia zal maken. De techgigant nam daarbij ook ervaren Jade Raymond aan. Zij is de vroegere oprichtster van Ubisoft Toronto en staat aan het hoofd van Stadia Games & Entertainment. 

Dit alles toont de toewijding en grote investeringen die Google maakt, maar het neemt nog steeds de huidige realiteit niet weg die stelt dat het eerste Google spel nog jaren van ons verwijderd is. Al mogen we voor die tijd nog wel second-party exclusives ontvangen, à la GYLT.

Speelervaring

Technische omstandigheden van de test

Tijdens mijn demo bij Google kon ik aan de slag met de games: GYLT, Mortal Kombat 11 en Shadow of the Tomb Raider: Definitive Edition. Graag wil ik daarbij eerst wat vertellen over een aantal technische kenmerken van de omstandigheden, alvorens ik kan duiken in mijn speelervaring via Google Stadia.

Google gebruikte zijn eerste generatie van de eigen Google Wifi-router die via ethernet internetsnelheden toelaat tot 1000 Mbps, maar via wifi begrensd is tot een theoretische maximumsnelheid van 867 Mbps. Ik speelde Stadia op een 4K-tv met HDR via een Chromecast Ultra-streaming stick, en hoewel die een Chromecast een superieure bedrade verbinding toelaat koos Google bewust voor draadloos internet tijdens zijn demo. De feitelijke snelheid van Googles verbinding leunde dicht aan tegen de theoretische maximumsnelheid die hierboven werd genoemd. Ten slotte gebruikte ik de Stadia Controller, en er was geen mogelijkheid om Stadia te testen via de Chrome-browser of Pixel-telefoons van Google.

Google raadt een internetsnelheid van 35 Mbps aan voor wie in 4K wil spelen op het platform en vanaf 15 Mbps kan je al aan de slag met Full HD-kwaliteit. De snelheid bij mij test zou dus ruimschoots voldoende moeten zijn om een goede game-ervaring te garanderen, al zegt internetsnelheid niet noodzakelijk iets over latency, wat door het gebruik van wifi in de hand kan worden gewerkt.

Gamen via Stadia

In mijn testen met GYLT en Shadow of the Tomb Raider viel me in de eerste plaats de kwaliteit van het beeld op. Je speelt spellen aan een 4K-resolutie en aan 60 frames per seconde, en dat ziet er werkelijk oogstrelend goed uit. Tijdens het spelen merkte ik vaak dat ik was afgeleid door het prachtige grafische geheel dat Stadia aanbiedt. Het is geweldig om te zien hoe vloeiend alles eruit ziet met de hoge, stabiele framerate.

De beeldkwaliteit van gamen op Stadia doet de huidige consoles letterlijk door de grond zakken van schaamte, en dat feit zal naar alle waarschijnlijkheid ook relevant zijn voor de volgende generatie consoles die volgend jaar op de markt zullen komen. Daarnaast beschikt ook niet elke pc-gamer over een 4K-monitor met HDR. 

Maar wat met latency en input lag? Dat laatste betekent de vertraging die optreedt tussen het drukken op de knoppen van je controller en het verschijnen van de reacties in je spel. Tijdens Mortal Kombat 11 speelde ik de lokale multiplayer-modus, waarbij ik op hetzelfde netwerk speelde tegen een tegenstander die eveneens gebruik maakte van de Stadia Controller.

In het vechtspel Mortal Kombat 11 draait alles rond het maken van de snelle en effectieve toetsencombinaties die je aanvallen helpen uitvoeren. Ik had tijdens het spelen nooit het gevoel alsof mijn gamepersonage traag aanvoelde tijdens het uitvoeren van mijn commando’s op de controller. Mijn collega Sven Rietkerk van IGN Benelux kon de online-game Destiny 2: The Collection spelen en merkte wel meteen input lag op.

Al is het ook normaal dat een kleine vertraging optreedt als je speelt via je televisie, anders dan wanneer je gamet via een gaming-monitor. Toch kon de korte gamesessie mij wel nog meer ervan overtuigen dat cloud-gaming ontzettend veel potentieel heeft. De game-ervaring was fantastisch, en dat terwijl alles volledig met een draadloze internetverbinding gebeurde.

Voorlopige conclusie

Stadia heeft duidelijke sterktes en zwaktes. Het technische plaatje lijkt weldoordacht en kan de huidige spelconsoles, en vermoedelijk ook in veel gevallen een pc-ervaring, overtreffen. Beelden zijn aan hoge kwaliteit, met een hoge framerate en door de kracht van Googles datacenters belooft Stadia nog meer mogelijkheden vergeleken met andere platformen.

Gamen op Googles platform is bovendien voordelig, want je betaalt enkel voor de games die je aanschaft, en niet langer voor de eigen hardware. Wil je het beste van het beste, dan kies je het Stadia Pro-abonnement waarbij de prijs van 10 euro per maand pas na 10 jaar gelijk staat met de aankoopprijs van een gaming-pc van 1200 euro. Neem daarbij dat je kan gamen op een tv, een pc of telefoon, en je hebt ontzettend veel verkoopargumenten die de toekomst van Stadia in een goede baan kunnen brengen.

Al hangen er ook enkele donkere wolken boven Stadia, want het nieuwe platform mist een grote gamebibliotheek en de exclusieve titels die een gameplatform tot een succes kunnen maken. Al is Stadia heel anders dan nieuwe spelconsoles, en Google lijkt te hopen dat de kwaliteit van het platform zichzelf verkoopt. Toch heeft het bedrijf ook een langetermijnvisie voor ogen wat exclusieve content betreft.

Wat Stadia ook anders maakt, is dat het bij zijn lancering nog veel functies zal moeten missen die pas later beschikbaar zullen zijn. Zo kan je voorlopig enkel gamen op Pixel-telefoons van Google (de Pixel 3-, Pixel 3a-, en Pixel 4-reeks) anders dan wat NVIDIA laat zien met GeForce Now. Verder is er nog geen systeem waarmee gamers zelf eigen modificaties (mods) kunnen maken voor hun favoriete games. Ook de integratie van Google Assistent is nog beperkt, en hetzelfde geldt voor unieke Stadia-functies en games die cross play ondersteunen. Google ondersteunt ook nog geen ultrawide-monitors, wat veeleisende gamers wel verwachten, en ga zo maar door. 

Toch geloof ik dat cloud-gaming voor veel gamers de toekomst van gaming betekent. Vaste internetverbindingen worden steeds beter, datalimieten verdwijnen en met de -langzame – opkomst van het snellere 5G-internet gaat eigen hardware al snel als inferieur aanvoelen in de toekomst. Google zit in een uitstekende positie om zijn cloud-gamingplatform tot een succes te maken.

Anders dan zijn concurrenten: het aankomende Microsoft Xcloud, NVIDIA GeForce Now en Shadow, heeft Stadia een gratis alternatief: Stadia Base. Grote concurrent Microsoft wil met Xcloud voorlopig ook enkel streaming via de eigen Xbox mogelijk maken, en het zal vast nog meer tijd in beslag nemen alvorens Microsoft zijn bekende Azure-cloudservers kan inschakelen om gaming mogelijk te maken die vergelijkbaar is met Stadia.

Wat denk jij van Google Stadia? Is het nu alvast game-over voor de PlayStation 5 en de opvolger van de Xbox One, of denk jij dat Google eerst nog hindernissen moet overwinnen? Laat het ons weten in de reacties onderaan dit artikel.